วันส่งเจ้าขึ้นสวรรค์ หรือ เซ้งเจี่ยที
การไหว้ “ส่งเจ้าขึ้นสวรรค์” เป็นอีกหนึ่งประเพณีการไหว้เจ้าที่สำคัญชาวจีนในช่วงประเพณีตรุษจีน ภาษาจีนแต้จิ๋วเรียกวันนี้ว่า เซ้งเจี่ยที ซึ่งจะตรงกับวันที่ 24 เดือน 12 ตามปฏิทินจันทรคติจีน ซึ่งในปีนี้ตรงกับวันที่ 3 กุมภาพันธ์ 2567/2024
น่ำเอี๊ยงขอพาไปทำความรู้จักว่าในวันนี้ จะต้องไหว้เทพเจ้าอะไร ไหว้ยังไง แล้วมีของไหว้อะไรบ้าง
ไหว้เทพอะไร
วันส่งเจ้าขึ้นสวรรค์ เป็นวันที่เทพเจ้าของจีนจะเสด็จกลับสวรรค์ เพื่อรายงานความประพฤติของมนุษย์ให้เง็กเซียนฮ่องเต้ ทรงทราบ ว่ามนุษย์แต่ละคนได้ประพฤติดี-ชั่วอย่างไรบ้าง ซึ่งเทพหลักที่มีหน้าที่รายงานก็คือ เทพเจ้าเตา 灶君 (เจากุง) เพราะมีความใกล้ชิดกับมนุษย์ที่สุด เพราะตามความเชื่อของชาวจีน ท่านจะประทับอยู่ในห้องครัวเป็นหลัก จะได้ยินคนในบ้านพูดคุยกันเกือบทั้งหมด คนจีนจึงไหว้เทพเจ้าเตาเพื่อเป็นขอให้เทพเจ้าเตาเมตตาเล่าแต่สิ่งดีๆ นำพาสิริมงคลมาสู่ครอบครัวนั่นเอง
ไหว้ยังไง
ในปัจจุบันบ้านเมืองมีการพัฒนาที่มากขึ้น ดังนั้น เตาไฟ อาจจะไม่ได้มีทุกบ้านในเมืองหลวง ดังนั้น คนไทยเชื้อสายจีนจึง ปรับโดยการไหว้ส่งตีจู่เอี้ยแทน และมักจะไหว้ส่งเทพเจ้าองค์อื่นๆ ด้วยที่เคารพนับถือด้วย เช่น เจ้าแม่กวนอิม เทพกวนอู ฮก ลก ซิ่ว เป็นต้น
ของไหว้และเวลาไหว้
เวลาดีที่สุดในการไหว้ส่งเสด็จเจ้าขึ้นสวรรค์ คือ 7.00-11.00 น.
เช็คลิสต์ของไหว้ที่ควรมี
1. ขนมจันอับ หรือ ขนมกอลาจี้ (ข้าวเหนียวทอดคลุกน้ำตาล)
2. กระดาษส่งเจ้าขึ้นสวรรค์ (กระดาษไหว้เจ้าเขียนชื่อเทพเจ้าเตา
3. กระดาษรูปม้า กระดาษรูปนก)
4. ส้ม 5 ลูก
5. แพรแดง(อั่งติ๊ว) และ หางนกยูงใหม่ (กิมฮวย)
ของไหว้ฉบับเต็มๆ
1. กระถางธูปบรรจุผงธูป + เม็ดข้าวสารและธัญพืช
2. แพรแดง(อั่งติ๊ว) และ หางนกยูงใหม่ (กิมฮวย)
3. แจกันใส่ดอกไม้สด หรือพวงมาลัย
4. ส้ม 5 ผล
5. น้ำชา 5 ถ้วย
6. ข้าวสาร 1 จาน (ตั้งไว้จนถึงวันไหว้รับองค์เทพเจ้าแห่งโชคลาภไฉ่ซิงเอี๊ย)
7. กระดาษไหว้เจ้าเขียนชื่อเทพเจ้าเตา กระดาษรูปม้า กระดาษรูปนก สำหรับส่งเทพเจ้าเตา
8. กระทงค้อซี (กระทงกระดาษ 1 ใบ ใส่กระดาษเงินกระดาษทองหรือตั่วกิม พับเป็นค้อซีรูปทองร้อยเป็นวงกลม)
9. ขนมจันอับ หรือ ขนมแป้งข้าวเหนียวทอด (กาลอจี๊)
ทริคการไหว้
ก่อนวันไหว้ส่งเสด็จเจ้าขึ้นสวรรค์ชาวจีนจะทำความสะอาดบ้านเรือน ห้องครัว หิ้งพระ และศาลเจ้าให้สะอาดเอี่ยมอ่อง เพื่อขจัดสิ่งสกปรกและสิ่งไม่ดีออกจากบ้าน เตรียมตัวรับสิ่งดี ๆ ที่จะเข้ามาในช่วงตรุษจีน โดยจะมีการตระเตรียมของไหว้ เริ่มจากการเปลี่ยนกระถางธูปใหม่ จัดการเปลี่ยนอั่งติ๊วหรือแพรแดงเป็นอันใหม่ เปลี่ยนกิมฮวยหรือหางนกยูงบนกระถางธูปใหม่ นอกจากนั้นเตรียมแจกันดอกไม้ กระทงค้อซี ตั่วกิม ส้ม 5 ผล น้ำชา 5 ถ้วย น้ำเปล่า ขนมจับกิ้มหรือขนมจันอับ กระดาษเขียนชื่อเทพเจ้าเตา (เตี่ยฮกเจากุง) วางข้างเตา กระดาษรูปม้าและกระดาษรูปนก หรือ ถ้าไ่ม่มีเตาสามารถวางของไหว้หน้าตีจู่เอี้ยได้
