🎊เทศกาลกินเจ🎊

9 วันกินเจ พิธีกรรมของคนไทยเชื่อสายจีน

เมื่อเริ่มเข้าสู่ช่วงเทศกาลกินเจ ชาวไทยเชื้อสายจีนจะเริ่มล้างท้องเพื่อเข้าสู่ช่วงถือศีลกินเจ กันอย่างเป็นทางการ ถือเป็นการเตรียมพร้อมสำหรับผู้ที่จะเริ่มกินเจในวันจันทร์ที่ 26 กันยายน 2565 หรือวันที่ 1 ค่ำ เดือน 9 ตามปฏิทินจันทรคติจีน สำหรับเทศกาลกินเจนั้น เป็นช่วงเวลาที่คนไทยเชื้อสายจีนจะถือศีลภาวนา และทำบุญด้วยการรักษาศีล 8 รวมถึงการงดกินเนื้อสัตว์ กระดูก ไขมันจากสัตว์ รวมถึงเครื่องปรุงที่ทำจากสัตว์ อาหารที่รับประทานได้ก็จะมีผัก ธัญพืช ถั่ว แป้ง เต้าหู้  

วันเริ่มพิธีวันแรก แต่ละศาลเจ้าจะดูฤกษ์ยามเพื่ออัญเชิญเทพเจ้าของตนลงมาบนโลกมนุษย์ โดยใช้ “ไม้ปวยเสี่ยงทาย” 2 อัน โยน 2 ครั้ง หาก 1 อันหงาย 1 อันคว่ำ แสดงว่าเทพเจ้าทั้งเก้าได้เสด็จลงมาแล้ว การกินเจจึงจะเริ่มขึ้น แต่คนส่วนใหญ่มักกินเจกันล่วงหน้าเพื่อล้างท้องก่อนเข้าเทศกาล

ที่จังหวัดภูเก็ตในตอนกลางคืนจะมีพิธียกเสา “เต็งโก หรือ โกเต็ง”(燈篙) ขึ้นที่หน้าศาลเจ้า หรืออ๊าม (庵)  เพื่อใช้เป็นที่แขวนตะเกียงทั้ง 9 ดวง และอัญเชิญดวงวิญญาณของหยกอ๋องฮ่องเต้ในสำเนียงฮกเกี้ยน (玉皇大帝)และกิ้วอ๋องไต่เต่ในสำเนียงฮกเกี้ยน (九皇大帝) ราชาผู้เป็นใหญ่ทั้งเก้ามาประทับ

เช้าวันที่สอง จะมีการจุดธูปขนาดใหญ่ ตั้งเครื่องเซ่นและเผาไม้หอมเพื่อบูชาเทพเจ้าประจำ อ๊าม  (庵) หลังพิธีการกินเจผ่านไป 3 วัน จะถือว่าตนเองสะอาดแล้ว เรียกว่า “เช้ง”(清) ในตอนค่ำมีพิธีการเชิญเจ้าเข้าทรงอีก 2 องค์ คือ “หล่ำเต้า” (南斗) เทพเจ้าผู้กำกับเป็น (การมีชีวิตอยู่) และ “ปักเต้า”(北斗) เทพเจ้าผู้กำกับตาย (การตาย) และทำพิธี “ปั้งเอี๋ย”(放營) พิธีปล่อยหรือวางค่ายทหาร (กองพลทหารเทพ) เพื่อปกปักรักษาบริเวณที่ประกอบพิธีกรรมหรือศาลเจ้า ป้องกันไม่ให้สิ่งชั่วร้าย และภูตผีมาทำลายพิธี เมื่อมีการเชิญทหาร บริเวณนั้นจะเต็มไปด้วยร่างทรงอาทิ เห้งเจีย บู๊สง เป็นต้น

วันที่สี่ เป็นวันที่คนส่วนใหญ่จะมาไหว้เจ้า วันนี้ศาลเจ้าต่าง ๆ จะเนืองแน่นไปด้วยผู้คน ในจังหวัดสมุทรสาคร จะมีประเพณี ไหว้เจ้า 9  ศาล

วันที่เจ็ด เริ่มพิธีบูชาดาว เพื่อขอความเป็นสิริมงคล รักษาโรคภัยไข้เจ็บ เป็นอีกวันหนึ่งที่มีการไหว้เจ้า แต่วันนี้สำคัญกว่าวันที่สี่ เรียกว่า “ไหว้เจ้าใหญ่” ในวันนี้จะมีการซื้อเต่า ปลาไหล นก ฯลฯ มาไหว้ด้วย

วันที่แปด วันนี้จะมีการลอยกระทง คล้ายการลอยกระทงของคนไทย เพื่อขอบคุณเจ้าแม่คงคาที่ให้น้ำใช้ น้ำดื่ม และให้สิ่งไม่ดีลอยไปตามน้ำ นอกจากนี้ที่ภูเก็ตยังมีการจัดขบวนแห่อย่างยิ่งใหญ่ เพื่อนำเกี้ยวไปรับพระจำหลักที่สะพานหิน เป็นการระลึกถึงวันที่ควันธูปจากมณฑลกังไสมาถึงภูเก็ต ในขบวนแห่จะมีการแสดงอิทธิฤทธิ์ของม้าทรง หรือคนทรงเจ้า จึงเห็นภาพของการใช้ของมีคมต่าง ๆ ทิ่มแทงตามร่างกายตนเองให้ได้รับความเจ็บปวด เชื่อว่าเป็นการรับเคราะห์แทนประชาชนที่มาเข้าร่วมพิธี ม้าทรงจะเดินไปทั่วเมืองและมีชาวบ้านตั้งโต๊ะเครื่องเซ่นไหว้เพื่อให้เจ้าไปโปรดและมีการจุดประทัดตลอดเส้นทาง ทำให้ทั่วทั้งเกาะภูเก็ตปกคลุมด้วยควันธูปและประทัด

วันที่เก้า ช่วงเช้าจะมีพิธีทำทานแก่ผีไม่มีญาติ ซึ่งเรียกว่า “ซิโกว” (施孤) ตอนกลางคืนจะมีแห่สิงโตมังกร และขบวนของเด็กที่จัดเพื่อเป็นสีสัน

วันที่สิบ เป็นวันส่งเจ้ากลับสวรรค์

เรามาทานเจแบบไม่จำเจกันดีกว่าค่ะ